Bier brouwen klinkt misschien ingewikkeld, maar dat hoeft het niet te zijn. Met deze eenvoudige handleiding zet je stap voor stap je eerste zelfgebrouwen biertje op tafel. Er zijn honderden manieren op tot een goed eindresultaat te komen, in deze handleiding voor beginners behandelen we de basis van het zelf bier brouwen. Laten we beginnen!
Stap 1: Voorbereiding
Elke goede brouwdag begint met… voorbereiding. Geloof me, we hebben genoeg dagen verpest door dit te onderschatten.Wat heb je nodig?
- Een brouwset: Een eenvoudige set, zoals het “BrouwZelfBier” pakket, is perfect om mee te beginnen.
- Twee grote, schone pannen: Geen dure spullen nodig. Je hebt ze misschien al in de keuken staan.
- Een zeef of vergiet: Om de mout later te scheiden van de vloeistof.
- Schoonmaakspul: Puro Oxi werkt perfect.
- Brouwingrediënten
Zorg dat alles klaarstaat:
Niets is zo frustrerend als halverwege ontdekken dat je iets mist. Controleer je spullen, en maak je werkplek schoon. Een georganiseerde keuken maakt het brouwproces zoveel leuker.
Stap 2: Maischen
Maischen is het proces waarbij je gemalen mout (geschrote mout) mengt met warm water. Dit mengsel noem je de maisch. Door het verwarmen komen enzymen vrij in de mout die het zetmeel afbreken tot suikers. Deze suikers zijn essentieel: ze worden later tijdens de vergisting omgezet in alcohol en koolzuur.
Hoe doe je dat?
Verwarm water tot 63°C: Dit is de eerste stap. Voeg de mout toe en roer goed zodat er geen klontjes ontstaan. Je keuken ruikt nu al fantastisch!
Speel met de temperaturen, per recept zullen de tijdsduur en temperatuur verschillen:
- 30 minuten op 63°C: Hier vormen zich de suikers die je later nodig hebt voor alcohol. (vergistbare suikers)
- 30 minuten op 72°C: Dit zorgt voor de body van je bier. (onvergistbare suikers)
- 5 minuten op 78°C: Hiermee stop je het maischproces.
Tip: Dit is waar je kunt experimenteren. Kleine aanpassingen maken een groot verschil in smaak.
Stap 3: Filteren en Spoelen
Nu is het tijd om de vloeistof (wort) van de mout te scheiden. Maar we willen alle suikers.
Filteren: Giet de maisch door een zeef. Je houdt vloeistof (wort) over en de vaste mout (bostel) blijft achter.
Spoelen: Giet warm water (78°C) over de bostel. Dit haalt de laatste suikers eruit. Je hebt nu een pan vol suikerrijke wort. En geloof me, die suiker gaat straks iets prachtigs doen.
Stap 4: Koken
Tijd om het wort te koken. Dit is waar je de magie toevoegt. Breng het wort aan de kook: Let op het schuim en blijf roeren. Als de wort kookt kun je de eerste hop toevoegen. Hop die je aan het begin van het koken toevoegt zal vooral veer bijdragen aan de bitterheid. Hop die je op het einde van het koken toevoegt draagt juist meer bij aan de aroma’s van het bier. Normaliter kook je de wort 60 tot 90 minuten. Dit is afhankelijk van het recept.
Hop toevoegen:
- Begin: Voor de bitterheid.
- Einde (laatste 10 minuten): Voor de aroma’s.
Tijdens het koken ontsmet je alvast al je gereedschap. Het lijkt misschien vroeg, maar straks is alles steriel nodig. Oh, en maak alvast een ijsbad. Je wilt straks snel kunnen koelen.
Stap 5: Koelen
Na het koken moet je wort zo snel mogelijk afkoelen. Dit voorkomt infecties en zorgt dat je gist goed werkt. Maar een ijsbad en plaats je pan met hete wort hierin
Koel nu tot ongeveer 20°C, roeren met een steriele lepel kan het proces iets versneller maar werk altijd schoon. Controleer regelmatig de temperatuur.
Giet als de temperatuur is bereikt de afgekoelde wort in een steriele vergistingsemmer. Probeer zoveel mogelijk hopresten achter te laten in de pan. Het wort mag in de vergistingemmer kletteren. Op deze manier komt er zuurstof bij waardoor de gist beter zijn werk kan doen. Deze zuurstof willen we later in het proces juist voorkomen. Voeg gist toe en plaats de deksel inclusief waterslot op de emmer. Zet nu donker weg op kamertemperatuur.
Stap 6: Vergisten
Tijdens de vergisting gebeurt de echte magie: hier worden de suiker wordt omgezet in alcohol die je zo graag wilt. Na een paar uur begint het waterslot te borrelen. Dit is het teken dat de gist hard aan het werk is. Na een dag of 3 stopt het waterslot met regelmatig borrrelen. Nu is de gist minder actief maar nog steeds aan het werk. De vergisting duurt ongeveer 2 tot 3 weken. Het enige dat jij kan doen is wachten.
Meet na deze periode het eind-SG om te bepalen of de gisting volledig is afgerond.
Stap 7: Bottelen
Het is tijd om je bier af te vullen op fles. Omdat we graag koolzuur in het bier willen lossen we eerst 6 gram suiker (afhankelijk van bierstijl) op in kokend water. Ongeveer 15 ml water per liter bier. Meng dit suikerwater voorzichtig met je bier. Vul vervolgens de flesjes voorzichtig en zorg dat er niet teveel zuurstof bij het bier komt, om oxidatie te voorkomen. Sluit de flesjes goed af met een kroonkurk en laat ze vervolgens minimaal twee weken op kamertemperatuur staan.
Stap 8: Proeven
Na minstens twee weken is het zover: je kunt eindelijk je zelfgebrouwen bier proeven. Zet de flessen in de koelkast en geniet van jouw eerste brouwsel!