Een belangrijk onderdeel tijdens het brouwen is het snel koelen van de wort na het koken. Dit is een relatief klein onderdeel van het brouwen maar zeker niet minder belangrijk. Tijdens het brouwen van onze eerste bieren met kant en klare recepten hebben we nooit echt stil gestaan bij het nut van goed en snel koelen. Nu we meer eigen recepten maken, en dus op elk detail invloed willen hebben zijn we toch maar gaan uit zoeken waarom koelen zo belangrijk is.
Waarom koelen we de wort?
De reden waarom we de wort koelen is dat de gist niet tegen hoge temperaturen kan. Na het koelen gaat de wort in het vergistingvat en wordt de gist aan het wort toegevoegd. De temperatuur moet dan rond de 20℃ zijn. Dit is afhankelijk van de soort gist die je gebruikt. Dit is te vinden op de verpakking Het koelen van de wort kan op verschillende manieren. De meeste thuisbrouwers kiezen afhankelijk van de batchsize voor koelen in ijsbad, koelen met een koelspiraal of met een tegenstroomkoeler. Wij prefereren het koelen met een koelspiraal vanwege gemak en effectiviteit. Voor batches onder de 10 liter werkt het koelen met een ijsbad ook prima. Deze manier duurt wel langer, wat helaas de kans op een infectie vergroot. En zoals we weten is een infectie funest voor je bier.
Waarom de wort zo snel mogelijk koelen?
Tijdens het kookproces heb je alle bacteriën gedood en is de wort steriel, maar tijdens het koelen hebben bacteriën en schimmels weer de kans om het wort te bereiken. Onder de 70℃ worden bacteriën en schimmels niet meer gedood en kunnen ze hun weg vinden in je brouwsel. Hoe langer de wort dus nodig heeft om te koelen, hoe langer de wort openstaat voor deze bacteriën. Het koelen kan plaatsvinden in de brouwpan waarin het kookproces heeft plaatsgevonden of in het gistingsvat.
Hoi, het risico van niet snel genoeg koelen is dus dat er een kans is op infectie doordat schimmels en bacteriën het wort kunnen bereiken. Denken jullie dat dit ook geld als je het wort wat minder snel koelt met een deksel op de pan?
Groetjes Coen